BİZE ULAŞIN
Kentin göbeğinde yeşillikten yoksun yüksek dev binaların arasında yaşıyorsanız yeşile hasret kalmanız elbette kaçınılmaz olur. Yeşile duyduğunuz özlem ise kimi zaman o kadar büyük olur ki sonunda balkonunuzu bahçeye çevirmeye karar verirsiniz. Bahçeli bir evde yaşamak elbette pek çok kadının en büyük hayalidir ancak yeşilin içinde yaşayabilmeniz için illa bahçe şart değil. İsterseniz balkonunuzu da ufak bir botanik bahçesine çevirebilirsiniz.
Özellikle değişik renklerde çiçekler ekmek ve onları güzelleştirip emek vermek kadınların uğraşmaya bayıldıkları işlerdir. Bebekleriyle ilgilenir gibi ilgilenirler ektikleri bitkileriyle. Kadınlar balkonlarında artık istedikleri sebzeyi yetiştirerek, dalından koparıp tazecik bir şekilde sofraya getirebiliyorlar.
Balkonda domatesten çileğe, patlıcandan fasulyeye, limondan bibere kadar pek çok meyve ve sebze yetiştirmek mümkün. Yalnızca işin tekniğini, yetiştirme sürecini, püf noktalarını ve ihtiyacınız olan malzemelerin neler olduğunu bilmeniz yeterli.
1. Mekan seçimi
Sebze yetiştirmeye karar verdiyseniz öncelikle balkonunuzun bu koşullara uygun olması gerekmektedir. Balkonda sebze yetiştirmek için balkonun ne kadar güneş aldığına ve hava miktarına bakmak gerekir. Yani rutubetli bir ortamda sebze yetiştirmeye çalışmak maalesef sizi amacınıza ulaştırmaz. Mesela cam balkonlar bitki yetiştirmek için çok elverişlidir. Özellikle kışın bitkileri kötü hava koşullarından, rüzgardan ve tozdan koruyarak büyük avantaj sağlar.
Bol güneş alan geniş bir balkonda her türlü meyve ve sebzeyi yetiştirebilirsiniz. Bu yüzden balkonunuzun evin hangi cephesine baktığı da çok önemlidir. Eğer balkonun bir kısmı güneş alıyorsa saksılarınızı da ona göre yerleştirmeniz gerekir.
Balkonunuz rüzgar alıyorsa set bitkileri kullanabilir, balkonunuzun ön kısmına uzun boylu bitkiler dikerek rüzgarı engelleyebilirsiniz.
Eğer balkonunuz fazla güneş gören nemli bir ortam ise endişelenmenize gerek yok, pekala balkonunuzda siz de bitki yetiştirebilirsiniz. Nemli ortamı seven bitkilerden ekebilirsiniz mesela.
Balkonunuz ışık almıyorsa bunun da çözümü var. Duvarlarınızı beyaza boyayarak duvarların reflektör görevi görmesine imkan verebilirsiniz. Böylece sebzeleriniz güneş alabilir. Tam tersi eğer balkonunuz fazla güneş alıyorsa da gölgelik kullanarak güneşin sebzelere direkt temasını engelleyebilirsiniz.
2. Saksı seçimi
Balkonda sebze yetiştirmek için saksı seçimi belki de bu işin en önemli aşamalarından biridir. Alacağınız saksının genişliği en az 40 cm olmalıdır. Ayrıca saksının altında torağın nefes almasını sağlayacak deliklerin bulunmasına da özen göstermelisiniz. Ayrıca saksılarınızı balkonda yüksek bir yere koymalısınız. Bu iş için en uygunu plastik saksılardır. Hem nemi çok uzun süre hapsedebilirler hem de pratik ve hafiftirler. Fideleme işlemi yapacaksanız tahta kasalardan yararlanabilirsiniz.
3. Toprak seçimi
Toprak seçimi de en az saksı seçimi kadar önemlidir. Seçtiğiniz toprağın mutlaka sebze yetiştirmeye uygun olup olmadığına dikkat etmelisiniz. Poşetlenmiş halde bulunan ve sebze yetiştirmek için özel olarak satılan topraklardan seçmek çok önemlidir. Toprağın temiz olması da sağlıklı sebzeler için gerekli olan en önemli kriterdir. Eğer aldığınız toprakta zararlı böcekler, hastalık ya da yabani ot varsa sebzelerinize zarar verebilir ve hastalık bulaştırabilir.
4. Gübre seçimi
Gübre seçerken organik gübrelerden tercih etmeniz sebze yetiştirmek için çok daha uygun olur. Sıvı halde satılan gübrelerden ve bitki besinlerinden kullanabilirsiniz. Aynı zamanda bitkiniz için kompost oluşturarak da kullanabilirsiniz. Bu sayede evsel atıkları da değerlendirme fırsatı yakalamış olursunuz. Ayrıca solucan gübresi de sebze yetiştiriciliğinde sık kullanılan gübre çeşitlerinden biridir.
5. Sulama yöntemi
Ekim, dikim, fideleme, çimlendirme işlemleri bittikten sonra sıra geldi işin bakım kısmına; yani en önemli kısmı olan sulamaya. Sulama işlemi bitkinin özelliklerine göre farklı şekillerde yapılabilir. Sebzelerinizi ince ağızlı bir sulama kabıyla sulamalısınız. Eğer geniş bir terasınız varsa o zaman en uygun sulama şekli hortum olacaktır. Ayrıca saksılarınızı her sabah erken saatlerde hatta mümkünse güneş daha tam doğmadan sulamalısınız. Düzenli sulama yapmaya özen gösterin yoksa sebzeleriniz sizi hayal kırıklığına uğratabilir. Onlarla tek tek ilgilenmelisiniz. Neticede onlar da tıpkı bizler gibi ilgiyi seven canlılardır, bunu unutmayın.
6. Toprak suyunu tutmaya yarayan materyaller
Suyu tutmaya yarayan materyaller bitki yetiştiriciliğinde önemli bir yere sahiptir. Organik tarımda da sıkça kullanılan perlit su tutma özelliğiyle ve tasarruflu oluşuyla ideal bir materyaldir. Perliti temin etmek için zirai ürünler satan dükkanlara bakabilirsiniz. Ayrıca çakıl taşlarının da bu konuda üstlendiği büyük görevler vardır. Çakıl taşları suyun drenajını sağlayarak fazla suyu tutar ve sebzelerin köklerinin çürümesine engel olur. Çünkü fazla sulama mantar oluşumuna sebep olur.
Kadınların balkonlarında sıklıkla yetiştirdiği sebzeler domates, biber, salatalık, soğan, sarımsak, nane ve fesleğendir.
1. Domates
Bazı sebzelerin nasıl yetiştirildiklerinden kısaca bahsetmek gerekirse, uygun koşullar sağlandığında saksıda domates yetiştirmek oldukça kolaydır. Öncelikle domatesin içinden çekirdeklerini ayırın ve çekirdekleri nemli bir bezin içerisinde bir gün bekletin. Saksınıza toprağı koyun, üzerine de organik bir toprak olan torfdan ekleyin, üzerine ise gelişigüzel şekilde domates çekirdeklerini serpiştirin. Üzerini tekrar torf ile kapattıktan sonra sulama işlemine geçin. Daha hızlı çimlenmesini isterseniz üzerini siyah bir poşetle kapatabilirsiniz. Çimlendirme işlemini hallettikten sonra her gün düzenli şekilde sulayın. Domateslerin direkt güneş ışığına maruz kalmaması çok önemli. Direkt güneş almayan aydınlık bir yerde saksınızı muhafaza edebilirsiniz.
2. Salatalık
Saksıda salatalık yetiştirmek de tıpkı domates yetiştirmek kadar kolaydır. Evde bir süredir bekleyen salatalıklarınızı ister turşu yaparak değerlendirin, isterseniz de balkonunuzda bir saksı içerisinde yetiştirin. Salatalıkların tohumlarını çıkarın ve toprağa gömün. Üzerini ise derin olmayacak şekilde ince bir tabaka toprakla örtün. Salatalığın sulama işlemini ise yağmurlama şeklinde yapın.
3. Biber
Son olarak saksıda biber yetiştirme işleminin nasıl yapıldığına bakacak olursak, saksıdan sarkan minik ve sevimli biberler yemeklerinize lezzet katarken balkonunuza da ayrı bir renk katacak. Biber yetiştirmek de tıpkı diğer sebzeler gibi oldukça kolaydır. Tabii bakımını ihmal etmediğiniz sürece. Biberleri de tıpkı domatesin çekirdeklerini çıkardığınız gibi çıkarın ve toprağa ekin. Biberlerinizin kısa sürede çimlenmesini istiyorsanız ekme işlemi esnasında kullandığınız toprağın ılık ya da sıcak olmasına özen gösterin. Çimlendirme işleminden sonra da biberiniz için doğrudan güneşe maruz kalmayacağı uygun bir yer bulun. Düzenli olarak ve ihtiyacı kadar sulamayı ihmal etmeyin. Bitkiyi yaşatan da öldüren de sudur çünkü.
