BİZE ULAŞIN
Akut ve kronik olarak ikiye ayrılan bronşit, sık sık renksiz bir mukus maddesiyle birlikte öksürük olarak ortaya çıkar. Akut bronşit hastalığı oldukça yaygın olan, solunum yolu enfeksiyonlarından ve soğuk algınlığından meydana gelen bir hastalık türüdür. Kronik bronşit ise akut bronşite göre daha ciddi bir durumdur. Bronş tüplerinin tahriş olması ya da iltihaplanması sonucunda oluşur. Bu durumun en belirgin sebebi ise çok fazla sigara tüketilmesidir.
Akut bronşit, nedenleri doğru saptanarak tedavi edildiği takdirde iyileşme süresi kısa olan bir hastalıktır. Fakat iyileştikten sonra öksürüğün hemen geçmesi beklenmez. Eğer bronşlarda meydana gelen sürekli nöbetler varsa kronik bronşit oluşma ihtimali yüksektir. Kronik bronşit ise tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkıyor.
Akut bronşit soluk borusu da dahil olmak üzere tüm bronşların ani inflamasyonudur. Hastalığın oluşması sırasında alt solunum yollarında ödem meydana gelir ve mukus artışı gözlenir. Genellikle üst solunum yolu rahatsızlıklarıyla başlayıp tedavi edilmediği veya gerekli özenin gösterilmediği durumlarda alt solunum yollarına kadar ilerleyip orada da devam edebilir. Bu durum ise kronik bronşit olarak tanımlanır.
Çeşitli mikroorganizma ve bakteriler, solunum yoluyla soluk borusu ve bronşlarda iltihaplanmalara neden olabilir. Genellikle sonbahar ve kış aylarında görülür. İltihaplanma, sigara, toz, duman gibi boğazda tahrişe neden olan faktörlerle birlikte bronşite dönüşür.
Bakteriler ve virüsler özellikle kış aylarında artış gösterir. Vücut direncinin de düşmesiyle birlikte bakteri ve virüslerin gösterdiği artış hastalıklara sebep olur. Sürekli grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıkları geçirmek bronşite yakalanma ihtimalini artırır.
Hava kirliliğinin yoğun olarak yaşandığı bölgelerde sürekli olarak bulunmak mukus salgısını artırır. Duman, kükürt dioksitin çok fazla olduğu havaları solumak bronşite yakalanma riskini artırır. Egzoz gazlarına karşı duyarlı kişilerin bronşit olma ihtimalleri yüksektir.
Kronik bronşit oluşmasının en belirgin ve güçlü sebebi sigara kullanımıdır. Günde 20 adetten fazla sigara içen insanların bronşite yakalanma ihtimalleri sağlıklı bir hayat süren insanlara göre daha fazladır. Ayrıca sigara bronşlarda mukus oluşumunu da artırır ve zamanla bronşların gücünü azaltır.
Çevre ve iklim gibi yaşam kalitesine bağlı faktörlerin kötülüğü, aşırı tozlu veya çok nemli ortamlarda bulunmak, çok fazla soğuğa maruz kalmak gibi nedenlerle bronşların hastalıklara karşı dirençleri azalır.
Kronik astım, kronik fibroz, kronik akciğer enfeksiyonları gibi hastalıklar akciğerlerde ve bronşlarda zayıflamaya neden olur. Zayıflayan bronşlarda kızarıklık ve şişlik meydana gelir.
Bronşit öksürük, balgam şeffaflığı gibi pek çok nedenle ortaya çıkabilir. Aynı zamanda iki türden oluşur. Akut bronşit bu belirtiler sonucunda ortaya çıkıp tedavi edilebilir. Fakat kronik bronşit aniden ortaya çıkan bir hastalık değildir. Yaşanılan soğuk algınlığının tedavisi sonrasında hastada birkaç hafta boyunca sürekli öksürük gözlenir. Öksürükle beraber fazla miktarda balgam çıkarmaya devam edilir. Kronik bronşit genelde sigara içenlerde görüldüğü için bu öksürük sigara öksürüğü olarak da isimlendirilir. Zaman geçtikçe, öksürük ve balgam çıkarma her soğuk algınlığından sonra artış gösterir. Bu belirtilerin tümü her yıl tekrar etmeyi sürdürür.
Akut bronşitin neden olduğu öksürük bazı durumlarda kurudur. Genellikle balgamla birlikte görülür. Akciğerlerin ürettiği bir sıvı olan balgamın çok olması akciğerin enfekte olduğu ve alt solunum yollarında bir sorun olduğu anlamına gelebilir. Çok yoğun balgam görülüyorsa hasta zatürreye karşı da önlem almalıdır. Bronşit öksürüğü oldukça şiddetli ve yoğundur. Hastanın öksürmesi belirli bir zaman sonra göğüs ve karın bölgesinde kasılmalara ve ağrılara neden olabilir. Çok nadir de olsa öksürük yüzünden kaburga zedelenmeleri veya hasta bayılmaları yaşanabilir. Sabah saatlerinde, nemli havalarda ve kış aylarında öksürük artışı gözlenir.
Akciğerlere hava girişi ve çıkışını sağlayan bronşların iltihap ya da balgam nedeniyle daralması hastanın hırıltılı soluk alıp vermesine neden olabilir. Solunum yollarında yaşanan bu problemler beraberinde nefes darlığı yaşatır. Bronşların dolu olması ve sürekli öksürük yüzünden göğüs bölgesinde rahatsız hissi ve ağrı oluşabilir. Bronşlar sürekli dolu olduğu için oksijen alımı bronşlar içinde güçleşir.
Bronşitin en belirgin belirtisi balgamın şeffaf olmasıdır. Bunun yanında sarı, sarı-gri ve yeşil renklerde de balgam gözlenebilir. Çok nadir de olsa kanlı balgama rastlanılması muhtemeldir.
Hasta enfeksiyona ve öksürüğe bağlı olarak kendini sürekli olarak yorgun hisseder, günlük işlerini halledemeyecek kadar halsiz düşer.
Enfeksiyonel bir hastalığın devamı olduğu için ara ara titreme ve hafif ateş durumu gözlenir. Hafif ateşin beraberinde ara ara ürpermelere de rastlanır. Bronşların dolu olmasıyla sürekli öksürme hali göğüs bölgesinde ağrılara neden olur.
Bronşit sonucunda akciğerlerde oksijen azlığı gözlenebilir. Vücudun uzuvlarına yeterli miktarda oksijen gidemez ve sonucunda dudakta ve ellerde zamanla morarmalar oluşur.
Bebeklerde bronşit oluşması influenza virüsü, bakteriler, solunum yolunun tahrişine neden olan maddeler ve bağışıklık sisteminin zayıflığından dolayı ortaya çıkar. Özellikle yoğun sigara dumanına maruz kalan bebeklerde bronşit daha yüksek oranda gözleniyor.
Bebeklerde öksürüğün belirtileri yetişkinlere benzerlik gösteriyor. Bebeklerde öksürük, yoğun mukus artışı, nefes almada güçlük, ateş ve uyku düzeninin bozulması gibi belirtiler görülür.
Bebeklerde bronşit tedavisinde ise hijyen oldukça önemli bir etkendir. Bebeğin yaşadığı ortamın mutlaka temiz, nemli ve havalanmış olması gerekir. Bebeğin beslenmesine ve sıvı alımına gereken özen gösterilmelidir. Bunun yanında bebeğinizi mutlaka bir doktora götürerek doktorun önerdiği balgam söktürücü ve diğer ilaçları düzenli bir şekilde kullanmalısınız.
Amfizem ve kronik bronşit, KOAH hastalığına neden olan iki hastalık türüdür. Bu hastalığın temel sebebi ise aşırı miktarda sigara tüketmektir. Sigara dumanı ve hava kirletici diğer maddeler, hava yolu boyunca mukusun hareketini sağlayan tüylere zarar verir. Bu durumda kronik öksürük sorunu ortaya çıkar. Yani her iki hastalıkta da hava yolu ciddi anlamda zarar görür.
Amfizem, tahrip olmuş solunum yolları nedeniyle ortaya çıkar ve kronik bronşitten çok daha şiddetli bir hastalıktır.
Alerjik bronşit alerjik astımın bir türüdür. Bu durum her yaş grubundan bireylerde görülebiliyor. Hastalığın nedeni çevresel koşullar ve genetik yatkınlıktır. Belirli testlerle ve doktorun hastaya yönelteceği bazı sorulara aldığı cevaplarla hastalığın teşhisi mümkün. Tedavi başlamadan önce hastanın, hastalığın hangi evresinde olduğunun belirlenmesi gerekir, tedavi hastanın yaşına ve hastalığın şiddet bağlı olarak farklılık gösterir. Eğer alerjik bronşit hastalığının belirtilerini yaşıyor ve bu hastalıktan şüpheleniyorsanız mutlaka bir göğüs hastalıklara hekimine başvurmalısınız.
Bronşit sırasında oluşan öksürüğü bastırmanın en etkili yolu öksürük ilaçları olarak görülse de bu ilaçlar balgam oluşumunu artırıyor. Öksürük, akciğerlerden ve hava yollarından tahrişi atmayı kolaylaştırır. Uykunuzu bölecek derecede şiddetli öksürüyorsanız ilaç kullanabilirsiniz ancak zorunda kalmadıkça kullanmamanız önerilir.
Bronşit tedavisi için doktor tavsiyesine başvurmadan eczanelerden alınan antibiyotiklerin hastalığı iyileştireceği tamamen bir yanılgıdan ibaret. Bronşit tamamen virüslere bağlı bir hastalık olduğundan dolayı antibiyotik tam anlamıyla çözüme ulaştırmaz. Ancak bazı durumlarda bakteriyel fonksiyonları vücuttan uzaklaştırmak için doktorlar antibiyotik kullanılmasını önerebilir.
Herhangi bir şeye alerjiniz varsa doktorunuz buna göre ilaçlar önerir. Örneğin; astım veya kronik akciğer hastasıysanız doktorunuz size nefes alma cihazı, iltihabı atmak ve kapanan akciğerleri açmak için çeşitli ilaçlar önerebilir.
