HABER

Bize Ulaşın BİZE ULAŞIN

ESR (Sedimantasyon) nedir? ESR düşüklüğü, yüksekliği, normal değeri

ESR testi, vücuttaki iltihabın tespit edilmesi için yapılan bir kan testidir. ESR, ingilizcede "Erytrocyte Sedimantation Rate" olarak adlandırılan kavramın kısaltılmışıdır. Türkçeye ise "Eristrosit Sedimantasyon Oranı" olarak çevrilir.

ESR (Sedimantasyon) nedir? ESR düşüklüğü, yüksekliği, normal değeri

Sedimantasyon testi herhangi bir hastalığı teşhis etmez, yalnızca hastalığın teşhis edilmesine yardımcı olur. Bu nedenle test sonuçlarının ek tetkiklerle birlikte okunması daha doğrudur.

Sedimantasyon testi, tüpteki alyuvarların bir saat içerisinde ne kadarının dibe çöktüğünü gösterdiği için "sedimantasyon 1 saat testi" olarak da adlandırılır. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere sedimantasyon sayesinde kırmızı kan hücrelerinin yani alyuvarların çökme hızı ölçülür. Sedimantasyon genel olarak iltihaplar sonucunda oluşur. Ancak bazı durumlarda önemli hastalıkların sonucunda da gelişebilir. Bu nedenle dikkate alınması gereken bir değerdir.

Sedimantasyon 1 Saat Testi Neden Yapılır?

Baş, boyun, omuz ve kalça ağrısı, kansızlık, sebepsiz kilo verme, eklem sertliği gibi durumlar karşısında sedimantasyon testine ihtiyaç duyulabilir. ESR testi kanser, vücut iltihapları, apseler, bağışıklık sistemi sorunları gibi problemlerin varlığı hakkında fikir verir. Bunun dışında ateşlenme, kas problemleri veya bazı artrit sorunların yaşanması halinde de ESR testi yaptırılması gerekebilir. ESR testi tek başına hiçbir hastalığın varlığını kanıtlamaz. Bu nedenle diğer testlerle birlikte yaptırılması uygun görülür. Eğer gerek görülürse ek tetkikler de istenebilir.

Sedimantasyon testi yaptırmadan önce herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. Ancak eğer düzenli bir şekilde ilaç kullanımı mevcutsa bu durumdan mutlaka doktor haberdar edilmelidir. Androjenler, yüksek dozlarda aspirin veya diğer salisilatlar, valproik asit, divalproeks sodyum, fenitoin, metadon, fenotiyazinler, prednizon sedimantasyon testi sonuçlarını değiştirebilecek olan bazı ilaçlardandır.

Normal Sedimantasyon Değerleri Nelerdir?

Sedimantasyon değeri mm/saat olarak ölçülür ve yaş gruplarına göre farklılık gösterir. Normal sedimantasyıon değerleri aşağıdaki gibidir:

  • 50 yaş altındaki kadınlar, 20 mm/saatten düşük
  • 50 yaş altındaki erkekler, 15 mm/saatten düşük
  • 50 yaş üzerindeki kadınlar, 30 mm/saatten düşük
  • 50 yaş üzerindeki erkekler, 20 mm/saatten düşük
  • Yeni doğan bebekler, 2 mm/saatten düşük
  • Ergenliğe ulaşmamış çocuklar, 3-13 mm/saat arasında
  • Gebelik 1. trimester 4-57 mm/saat arasında
  • Gebelik 2. trimester 7-47 mm/saat arasında
  • Gebelik 3. trimester 13-70 mm/saat arasında

Sedimantasyon Yüksekliği

Sedimantsyon yüksekliği, vücutta bir iltihabın varlığına veya iltihaplı bir hastalığın etkileri devam ettiğine işaret eder. Sedimantasyon yüksekliğinin birçok farklı nedeni olabilir. Bununla birlikte, sedimantasyon değeri kesin bir bilgiye ulaştırmaz ve yaş, ilaç kullanımı gibi birçok faktör sedimantasyon değerini etkileyebilir.

Sedimantasyon Yüksekliği Nedenleri

  • Romatizmal polimiyalji
  • Dev hücreli arterit
  • Graves hastalığı
  • Psoriatik artrit
  • Septik artrit
  • Reaktif artrit
  • Waldenstrom makroglobulinemisi
  • Dev hücreli arterit
  • Polimiyozit
  • Sistemik lupus eritematozu
  • Zatürre
  • Pelvik inflamatuar hastalık
  • Apandisit
  • Ateşli romatizma
  • Tüberküloz
  • Böbrek, kemik, deri, eklem veya kalp kapakçığı iltihapları
  • Birçok farklı virüs kaynaklı iltihap
  • Vücut genelinde görülen (sistemik) iltihaplar
  • Deri enfeksiyonu
  • Romatizmal eklem iltihabı
  • Alerjik damar iltihabı
  • Hiperfibrinojenemi
  • Makroglobülinemi
  • Lenfoma
  • Multipl miyelom
  • Hamilelik
  • Pre-eklampsi

Sedimantasyon yüksekliği kanser belirtisi midir? Sedim hızı kanser teşhisinde önemli bir noktadadır. Çoğu vakada kanserin erken teşhis edilmesine olanak sağlar. Ancak yalnızca sedimantasyon testi yardımıyla kanser teşhisi koymak mümkün değildir. Her sedimantasyon yüksekliği yaşayan kişi kanser diye bir kesin yargı yoktur. Kanserde sedim kaç olur sorusunun ise net bir cevabı yoktur.

Sedimantasyon Yüksekliği Belirtileri

  • Ateş
  • Halsizlik
  • Eklemde ağrı
  • Vücudun çeşitli yerlerinde döküntü
  • Baş ağrısı
  • Boğaz ağrısı
  • Vücutta iltihap

Sedimantasyon Yüksekliği Tedavisi

Sedimantasyon yüksekliği tedavisi için öncelikle bu probleme neden olan sorun tespit edilmeli ve sorunun kaynağına yönelik bir tedavi uygulanmalıdır. Eğer sorun bir iltihaptan kaynaklanıyorsa iltihap iltihap giderildikten sonra sedimantasyon yüksekliği problemi de geçecektir. Bunun dışında, sedimantasyon yüksekliği başka bir hastalığın sonucuysa yine o hastalık tedavi edildikten sonra ESR değeri düşmezse müdahale edilir. ESR değerini düşürmek için dikkat edilmesi gereken konular ise şu şekildedir;

1. Bol su tüketmek

Vücudun susuz kalması çok ciddi problemlere yol açabilir. Vücutta bir iltihap durumu varsa, günde en az 2 litre su içmek iltihabın tedavisini hızlandırır.

2. Düzenli spor yapmak

Su içmek gibi spor yapmak da hayatın her alanı için önemlidir. Düzenli olarak spor yapmak bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu da iltihapların hızla iyileşmesini sağlar.

3. Düzenli uyku uyumak

Bütün uzmanlar düzenli uykunun öneminden ve günde en az 8 saat uyunması gerektiğinden bahsediyor. Aynı saatte uyuyup aynı saatte uyanmak, gece belirli bir saatten sonra uyanık olmamak, uyumadan önce yemek yememek gibi faktörler uykunun kalitesini etkiler. Yetersiz ve kalitesiz bir uyku vücutta iltihap oluşmasını tetikler. Dolayısıyla düzenli uyku da oluşan iltihapların yok olmasına yardım eder.

4. İltihap giderici besinler tüketmek

Sarımsak, zerdeçal, zencefil, kekik, arnavut biberi vücuttaki iltihabın kolay kurumasına yardımcı olan besinlerdendir. Bu besinleri düzenli bir şekilde tüketmeyi alışkanlık haline getirmek, hem iltihaplı hastalıklara yakalanma riskini azaltır hem de mevcut olan hastalığın hızla iyileşmesine yardımcı olur.

Sedimantasyon Düşüklüğü

Sedimantasyon düşüklüğü genel olarak vücutta bir iltihabın veya iltihaptan kaynaklanan hastalığın olmadığını gösterir. ESR değerinin 0 bile olması herhangi bir soruna işaret etmez. Ancak bazı iltihap türleri sedimantasyon değerini etkilemez. Yani değerin normal olması her zaman iltihapsız, sağlıklı bir bedene sahip olunduğu anlamına gelmez.

Sedimantasyon Düşüklüğünün Nedenleri

  • Yüksek kan şekeri seviyesi
  • İlerlemiş karaciğer hastalıkları
  • Orak hücre hastalığı
  • Kalp yetmezliği
  • Hiperviskozite
  • Hipofibrinojemi

Lösemi ve polistemi rubra hastalığına sahip olan kişilerin kan tahlillerinde sedimantasyon oranı beklenmedik bir şekilde düşük görünebilir. Buna sahte düşüklük adı verilir.

Sedimantasyon Düşüklüğü Belirtileri

  • Baş dönmesi
  • Güçsüzlük
  • Sebepsiz kilo kaybı
  • Baş ağrısı
  • İştahsızlık

Sedimantasyon Düşüklüğü Tedavisi

Sedimantasyon düşüklüğünün tedavisi planlanırken problemin neden kaynaklandığını tespit etmek gerekir. Ancak uygulanan gereken tedavinin yanında dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar da vardır.

1. Düzenli beslenmek

Dengeli ve düzenli beslenerek bağışıklık sisteminizin güçlü kalmasına ve sedimantasyon düşüklüğüne neden olan hastalıkların kolay atlatılmasına yardımcı olunabilir.

2. Stresten uzak durmak

Stresli bir yaşam tarzı özellikle kalp rahatsızlıklarını tetikler. Eğer sedimantasyon düşüklüğü problemini bu tip bir hastalık yüzünden yaşanıyorsa stresten uzak kalmak ESR değerlerinin normale dönmesini sağlar.

3. Alkol ve sigaradan uzak durmak

Sedimantasyon düşüklüğünün nedenlerinden bir tanesi de karaciğer problemleridir. Bu nedenle alkol ve sigara kullanımı hastalığın tedavi sürecini olumsuz etkiler.

Yerel Seçim 2024


En Çok Aranan Haberler