Mantar: Faydaları nelerdir?

Dünya üzerinde 1,5 milyona yakın türü vardır. Ancak günümüzde 69.000 tür bilinir. İnsanlık tarihi için oldukça önemli olan bu besin ekosistemin önemli bir parçasını oluşturur ve sanılanın aksine bitki değildir. Çünkü kendi besinini üretemez. Yani üretici değil ayrıştırıcıdır. Birçok alanda kullanılan kültür mantarının faydaları da saymakla bitmez. Geçmişten bugüne kadar bira ve şarap yapımında, ekmek mayalamakta ve bazı peynir çeşitlerinin yapımında kullanılmıştır.

Çinliler ve Kuzey Amerika yerlileri tıbbi amaçlı olarak mantar kullanmışlardır. Ancak çok sayıda zehirli türü de bulunan mantar tüketirken son derece dikkatli olmak gerekir ve doğada karşılaşılan her tür yenilmemelidir. Çünkü yenebilen ve zehirli olan türler yan yana yetişebildiği gibi birbirlerine de büyük ölçüde benzer olabilirler. Ölümcül derecede zehirli olan türler sayıca çok az olsa da doğada yer alır. Bunun haricinde zehirli olanların bazıları ise pişirildiğinde bu özelliğini kaybeder.

Mantarın Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar: 100 gram (beyaz mantar)

Kalori (kcal): 22

Yağ (g): 0.24

Karbonhidrat (g): 2.3

Protein (g): 3.1

Mantarın Faydaları

1. Cilde iyi gelir

İçeriğinde D vitamini ve selenyum bulundurmasından dolayı antioksidan etkisine sahiptir. Selenyum genelde kırmızı ette bulunur. Et yemeyenler için mantar, iyi bir et alternatifi olabilir. 100 gramı günlük selenyum ihtiyacının %15'ini karşılar. Antioksidan etkisi sayesinde tahribata uğrayan hücreleri onarmaya yardımcı olur. Aynı zamanda cildi nemlendirir, yağlarından arındırır, tıkalı gözeneklerin açılmasını sağlar ve elastikiyet kazandırır.

2. Kansere karşı korur

Başta prostat ve meme kanseri olmak üzere birçok farklı kanser türüne karşı koruma sağlar. Yapılan araştırma ve deneylerde prostat ve meme kanserini önlediği kanıtlanmıştır. Ancak bütün çeşitleri değil; reishi, shitake ve maitake mantarının kanser riskini azalttığı söyleniyor. Ayrıca kadınlarda menopozun yol açtığı bazı sağlık problemlerinin azalmasına da yardımcı olur.

3. Kolesterolü dengeler

İçeriğinde bol miktarda protein bulundurmasından ötürü kolesterol seviyesini dengede tutar. Ayrıca içerisindeki "lovestatin" adlı bir bileşen kötü kolesterolü (LDL) düşürmeye ve HDL kolesterolünü de yükseltmeye yardımcı olur. Lovestatin ise en çok kırmızı renkli kavak adı verilen türde bulunur.

4. Diyabete iyi gelir

Mantar protein, vitamin, enzim, düşük karbonhidrat ve farklı mineraller içerir. Bu da şeker hastaları için ideal ve zararsız bir gıda olduğu anlamına geliyor. İçerisindeki doğal enzimlerle nişasta ve şekeri parçalar. Endokrin bezlerinin işleyişini destekler. Ayrıca doğal bir antibiyotik olduğundan enfeksiyon eğilimi olan bireylere de yardımcı olur.

5. İmmün sistemi güçlendirir

Bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi kanıtlanmıştır ancak denek hayvanları üzerinde yapılan testler sonucunda. Yine de mantar düzenli olarak tüketmenin bağışıklık sistemini güçlendirdiği düşünülüyor. İçerdiği D, A, B ve C vitaminleri ile immün sistemin yanı sıra antibiyotik özelliği sayesinde enfeksiyon riskini azaltır ve alerjik hastalıklara karşı korur.

6. Saçlara iyi gelir

Selenyum, bakır minerali ve D vitamini saç sağlığı açısından faydalıdır. Saçın temizlenmesi ve şekillendirilmesinde kullanılan kimyasal maddelerin yıkıcı etkilerini azaltır. Aynı zamanda selenyum saçların yumuşamasını ve parlamasını sağlar, kafa derisinin kurumasını önler. Demir ve bakır da saçları güçlendirir, canlılık kazandırır.

7. Zayıflamaya yardım eder

Diyet yapanlar ve formuna dikkat edenler için oldukça yararlı bir besindir. İçerisindeki "Konjüge Linoleik Asit" sayesinde yağ dokularını azaltarak yağ dışı hücrelerin artmasını sağlar. Ayrıca 100 gramında %15 kalori bulunduran mantarın %85'i ise sudur. Bu nedenle de diyet listelerinde rahatça yer alabilir.

8. Depresyonu önler

Özellikle reishi türü strese ve depresyona karşı oldukça etkilidir. Sinirleri yatıştırır, sakinleştirici bir etkiye sahiptir ve buna ek olarak sinir sistemini korur. Bu çeşidin suyu da oldukça yararlıdır ve çay olarak da tüketilebilir. Yorgunluğa iyi gelir ve ağrı kesici özelliğe sahiptir. Ayrıca mantar suyunun faydaları arasında gözlere iyi geldiği de söyleniyor ancak genel olarak mantarın göze faydaları günümüzde kesin bir şekilde kanıtlanmadı.

9. Kabızlığı önler

Dışkıyı yumuşatarak kabızlığı önler. Sindirim sistemi için de faydalıdır. Bu özellikle en çok lifi barındıran istiridye mantarının faydaları arasında sindirim sistemi üzerindeki etkileri yer alır. Bir başka faydası ise içeriğinde bulunan demir ve folat sayesinde anemiyi önlemesidir. Anemi hastası kişilerin tedavisi için oldukça yararlıdır.

Mantarın Zararları

• Birbirinden farklı etkilere sahip çeşitlerinin birçoğu zehirlenmelere yol açabilir. Zehirli ve zehirsiz olanı birbirinden ayırt etmek oldukça güç olduğu için doğada yetişen türlerin tüketilmemesine özen gösterilmelidir. Marketten satın alırken de dışı kararmamış ve çizilmemiş olmasına ve Tarım Bakanlığı'ndan onaylı olmasına dikkat edilmelidir. Muhafaza ederken ise büyükçe bir kese kağıdı kullanmak taze kalmasını sağlar.
• Çoğu insanda alerjik reaksiyona sebep olabilir. Deride döküntü ve kızarıklıkla başlayan alerji, morluklara dönüşebilir ve su toplayabilir. Sadece besin olarak tüketmek değil, deri ile teması da alerjiye sebep olabilir. Özellikle de şapka kısmının altında bulunan tüylü kısımlar bu reaksiyonu başlatır.
• Hamile ve lohusa bireylerde de bebeği etkileyebileceği gerekçesiyle tüketilmesi önerilmez. Ancak bununla ilgili bir çalışma yapılmadığından kesin olarak zararlı olup olmadığı bilinmiyor.
• Mideye de bazı etkileri vardır. Mide asidinin etkisiyle çözünmesi sonucu bazı toksik maddeler ortaya çıkar. Bu maddeler de ishal ya da kusmaya sebep olabilir. Mantarın mideye dokunması, bazı bireylerde kramp ya da ağrı şeklinde de görülebilir.
• Birçok zehirli türe sahip olan mantar, fiziksel ve psikolojik etkiler de gösterebilir. Bunlar mantarın yan etkileridir ve bu etkilerin halüsinasyonlar ve sanrılar şeklinde olabileceği gibi kimi bireylerde geçici hafıza kaybı gibi durumlara sebep olabileceği de görülmüştür. Bunların dışında çoğu zaman önemsenmese de zehirlenme belirtisi olarak baş ağrılarına da yol açabilir.
• Zehirli olan türler mide dışında karaciğere de zarar verebilir. En büyük etkisi ise karaciğer yetmezliğidir. Bunun dışında bazı çalışmalar siroza sebep olabileceğini de söylüyor.
• Mantarın tüketimi bazı bireylerde yorgunluğa sebep olabilir. Gün içerisinde çalışırken veya günlük aktiviteleri yaparken enerjisiz hissetme ve uykulu olma hali görülebilir ancak bu her insanda karşılaşılan bir durum değildir.
  
  

Esra Erol'da şoke eden olay! Kızını 100 bin TL'ye satan kadın Esra Erol'a çıktı

Kadın yolcu seyir halindeki otobüsten düştü: Yaşam mücadelesi veriyor

Kahreden haber! Polis memuru şehit oldu