BİZE ULAŞIN
Vücut, solunum işlemi de dahil olmak üzere hayati fonksiyonlarını yerine getirebilmek için enerjiye ihtiyaç duyar. Bu enerjiyi ise dışarıdan aldığı besinleri sindirerek ve en küçük yapı taşlarına ayırarak elde eder. Sindirim sistemi bu görevi yerine getirmesi açısından oldukça önemli bir sistemdir. Sindirim sistemi organları arasında en önemli yere sahip olan organ ise midedir. Besinlerin kimyasal ve fiziksel sindirimi midede başlar. Midede oluşan herhangi bir problem sindirimin kalitesizleşmesine neden olur. Bu problemlerin en ağır sonuçlarından biri de mide kanseridir. Bu rahatsızlığın pek çok sebebi olacağı gibi evrelerine göre çeşitli tedavileri de bulunur.
Mide kanserinin ülkemizin daha çok Karadeniz Bölgesi'nde yaşayan bireylerinde görüldüğü gözlemlenmiştir. Bunun sebebi ise iklim ve kültür farklılıklarıdır. Genelde beslenme alışkanlıkları bu oranın oluşmasının sebebidir denilebilir. Mide, karnın sol üst tarafında yer alan kısımda bulunur. Midenin korunmasını sağlayan deri tabakaları vardır. Mukoza tabakasında yer alan zar bir süre sonra bazı sebeplerden dolayı tümör oluşturur. Özellikle hazır gıdaların içerisinde yer alan ucuz tuzlar midede kanserli hücrelerin yer edinmesine neden olur. Ancak son zamanlarda yapılan uygulamalar ve denetimler sayesinde mide kanserinin oranında ciddi bir düşüş söz konusu olmuştur. Erkeklerde daha sık görülen mide kanseri aynı zamanda saldırgan bir hastalıktır. Yani bu hücreler mideden alınsa bile mideye ve diğer organlara sıçrayarak kanser başlangıcına sebebiyet verebilir. Bu yüzden de hastanın tam anlamıyla iyileşme oranı çok düşüktür. Genelde vakaların yarısından fazlasının sonucu ölümle noktalanmıştır. Ancak artık teknolojinin de sayesinde mide kanseri için erken teşhiste bulunulabilir. Bu da hastalığın evrelerine göre uygulanan farklı tedavilerle birlikte sağlığa kavuşmaya yardımcı olur.
Kanser çeşitlerinin farklı evrelere ayrılma sebebi, tedavi şeklinin hastanın içinde bulunduğu evreye göre belirlenmesidir. Evreler hastalığın vücutta ne derece ilerlediğine dair ipucu verir.
Beslenme faktörü mide kanserinin oluşumunda oldukça büyük bir rol oynar. Mide, sindirim sistemine salgılamış olduğu salgılarla katkıda bulunur. Midenin salgıladığı bu salgılar ancak sindirime uygun besinlere etki eder. Aksi bir durumla karşılaşıldığında mide sindirim işlemini tam anlamıyla gerçekleştiremez. Özellikle sürekli olarak tuzlu besinler tüketilmesi midenin bir süre sonra bu duruma alışamamasına neden olur. Tuzun içerisinde yer alan nitrat ve nitrit tuzları kanser hücrelerini oluşturan maddeye dönüşebilir.
Yapılan araştırmalara göre mide kanserinin Japonlarda daha çok görüldüğü kanıtlamıştır. Çünkü çiğ et yiyen kişilerde mide bir süre sonra sindirim işlemini gerçekleştiremez. Sindirimin gerçekleşememesi çiğ etin farklı bir kanserojen maddesine dönüştürülüp vücutta tutulmasına yol açar. Bu sadece insanlar için değil hayvanlar için de geçerlidir. Pişmiş besinleri tüketmek her ne kadar insanlar için sağlıklı ise hayvanlar için de aynı şey söz konusudur.
Midenin sindirimi yapabilmesi adına salgılamış olduğu bir salgı vardır. Bu salgı ile birlikte midenin kasılıp gevşemesi fiziksel sindirimi sağlar. Ancak bir süre sonra beslenme alışkanlığı ve başka sebeplerden dolayı midenin bu salgısındaki asit baz dengesi kaybolur ve midede ülser ve gastrit gibi bazı mide hastalıkları oluşur. Bu hastalıklar sonucunda önlem alınmazsa ve yaşam tarzı değiştirilmezse bir süre sonra mide kanserine yakalanma olasılığı artar.
Düşünülenin aksine sigaranın beyinle ilgili bir bağlantısı yoktur. Sigara doğrudan ciğerlere ve mideye zarar verir. Özellikle çok fazla sigara tüketen bir birey sigara kullanmayan birine göre 6 kat daha tehlike altındadır. Midenin epitel hücrelerinde sigaranın yarattığı tahribat kasılıp gevşeme işlemini beyne ileten sinyallerin iletilmesini geciktirir. Bir süre sonra sinirlerde oluşan bu yıpranmışlıktan mide de olumsuz etkilenir.
Gereğinden fazla alkol tüketiminin mideye en az sigara kadar zararı vardır. Bu kötü alışkanlıklar erken yaşta kansere yakalanma ihtimalini artırır. Midenin tamamen dengesini bozan ve mideye doğrudan zarar veren alkol, tüm sindirim sisteminin de bu durumdan olumsuz etkilenmesine neden olur. Zaman içerisinde sindirim işlemini sağlayan sinyallerin beyne iletilmesini geciktirerek yıpranmaları oluşturur. Aynı zamanda alkolün içerisindeki maddeler mide yapısına uygun olmayan ve mide iç dokusuna zararı bulunan maddelerdir.
Her hastalıkta olduğu gibi mide kanserinde de kalıtsallık önemli bir rol oynar. Eğer birinci dereceden akrabalarda kanserle ilgili bir geçmiş varsa mutlaka gerekli önlemlerin alınması gerekir gerekir. Ancak birinci dereceden yakınlarında kansere rastlanan herkesin kansere yakalanması kesinliği bulunmaz. Gene de bu kişilerin önlemlerini diğerlerine göre daha da sıkılaştırması gerekir.
Yapılan araştırmalar sonucunda stresin birçok hastalığı tetiklediğine dair bulgular elde edilmiştir. Çok stresli bir durumun etkisinin ilk önce karında hissedilmesinin nedeni aslında midedeki salgı değişimleridir. Mutlu olunduğunda karnımda kelebekler uçuşuyor ya da heyecanlı bir anda karnıma kramplar girdi denir. Bu da psikoloji ve fizyolojinin birbiri içerisindeki uyuma işaret eder. Bu uyumun bozulması halinde yaşanan sorunlar mide ve diğer organların işleyişine zarar verebilir.
Midenin kendi asidik yapısının bozulduğu bu hastalıkta mide asidi sık sık yemek borusundan geriye doğru kaçar. Bu da yemeklerden sonra sürekli olarak geğirmeye neden olabilir. Birçok hastalıkta ortak belirti olduğu için bu belirtiyi yaşayan herkeste bu hastalık görülmez. Bu yüzden diğer belirtileri de bilmekte fayda vardır.
Mide kanseri hastalarında sindirime bağlı olarak bozukluklar meydana gelir. İştahsızlık bir süre sonra artar. Mide sürekli doluymuş hissine kapılınır ve hızlı bir şekilde kilo verilir. Özellikle bağışıklık sisteminin hassas olduğu bu dönemde kilo kaybı yaşamak mevsimsel diğer basit hastalıklara davetiye çıkarır.
İlk evrelerde yaşanan problemlerden biri de mide kanamalarıdır. Midenin yüzeyinde yer alan zarlarında meydana gelen hasarlar bir süre sonra mide kanamalarına neden olur. Bu da vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin üretimini azaltarak kansızlığa bağlı bazı problemlerin yaşanmasına neden olabilir. Kanamalar, mide bulantısı ve kusma gibi belirtilerle önceden alarm verir.
Mide kanserine yakalanan kişilerde rastlanan en sık ve en spesifik belirtilerden biri de kanda pıhtılaşmadır. Kanın pıhtılaşmasından sonra nefes alıp verirken güçlük çekilebilir ve ani ağrılara maruz kalınabilir. El ve ayaklardaki pıhtılaşmalar genelde deride gözle görülebilir. Ellerde ani şişmeler ve devamında da renk değişimi görülebilir. Bu durum karşısında mutlaka önlem alınmalıdır. Aksi halde kişinin hayatını kaybetmesi bile söz konusu olabilir.
Sindirimin ana organlarından biri olan mide bir süre sonra işlevini yerine getiremezse vücutta farklı sorunlar ortaya çıkabilir. Vücudun sindirim sistemi diğer organlarla da uyum içerisinde hareket eder. Sindirimin diğer organlarında da hasarlar görülebilir. Özellikle hastalığın ilerleme evrelerinde mide sıklıkla bulanır ve yutkunmada güçlük çekildiği hissedilir. Oturup kalkarken bile mide kramplarına, spazmlara maruz kalınabilir. Bu kramplar kimi zaman kısa sürse de kimi zaman şiddetlenerek kıvranmalara neden olabilir.
Özellikle mide kanserinin ilk evrelerinde bu durumla karşılaşılır. Eğer bu hastalıktan şüphelenilmiyor ise genelde bunun bir boşaltım sistemi sorunu olduğunu düşünülür. Sindirim sisteminde gelişen herhangi bir problem elbette boşaltım sisteminin de olumsuz etkilenmesine neden olur. Bu belirtinin yanı sıra diğer belirtilerden de birkaçının yaşanması halinde boşaltım sisteminde görülen bu problem mideyle alakalı olabilir. Eğer dışkıda kana rastlanır ve genel olarak bir hazımsızlık, mide bulantısı gibi sorunlar da yaşanırsa mutlaka uzman biri tarafından muayene olunmalıdır.
Vücudun savunma mekanizması enerjinin büyük bir kısmını hücrelere karşı kullanır. Ancak bir süre sonra yetersiz beslenmeyle de birlikte enerji kaybı ikiye katlanır. Bu da sürekli olarak yorgun ve halsiz hissetmeye neden olur. Bununla beraber sürekli olarak uyuma isteği, normal zamanlarda yapılan aktiviteleri gerçekleştirememe gibi durumlar da yaşanabilir.
Mide kanserinin evrelerine göre uygulanan tedavilerinden biri de kemoterapidir. Bu tedavi kanser eden hücrelerin lenf bezlerine doğru gitmesiyle birlikte uygulanır. Lenf bezlerinden kanserli hücreleri ayırabilmek adına güçlü ve zor bir tedavi olan kemoterapi uygulanır. Kemoterapi dozu ve süreci hastanın durumuna göre değişir. Yaşı, kilosu ve genetiği de göz önünde bulundurularak bu tedaviye başlanır.
Genelde mide kanserinin ikinci, üçüncü ve dördüncü evrelerinde ameliyata başvurulur. Midenin etrafını saran ve diğer organlara sıçrayan kitleler ameliyatla beraber alınır. Kanserin tekrarlamaması adına tekrar bir kemoterapi sürecine başlanır. Önce yoğun bir şekilde alınan kemoterapi dozları devamında olumlu gelişmelere rastlandıkça biraz daha azaltılır. Bu şekilde uzun bir tedavi sürecinden geçilir.
Tuzlardan uzak durun: Eğer tedavi biçimlerinden sonra tekrar mide kanserinin pençesine düşmek istemiyorsanız yapmanız gereken en önemli şey mideden tuzu uzak tutmaktır. Özellikle kızartılmış veya pişmeye bırakılmış tuzlar mide kanserini tetikleyen en güçlü etkenlerdir. Eğer et yemeyi seviyorsanız da tuzsuz tüketmeye özen gösterin. Aksi halde kanserojen hücrelerin oluşumuna katkıda bulunmuş olursunuz.
Sıcak içeceklerden uzak durun: Kanserin etkisiyle birlikte hücre dokuları zaten hasarlı durumdadır. Midenin bu hassasiyetini artırmamak adına sıcak içeceklerden uzak durmanız gerekir. Özellikle kaynar bir vaziyette kahve, çay gibi sıklıkla tüketilen içeceklerden olabildiğince uzak durmaya özen gösterin. Mide kanserinin en çok Karadeniz Bölgesi'nde görüme sebeplerinden biri de oradaki insanların çay içme alışkanlıklarıdır.
Gastrit ve ülsere dikkat edin: Eğer gastrit ve ülserin oluşmasına neden olan bir durum yaşarsanız mutlaka bunun önlemini önceden alın. Özellikle midenin pH'ını bozacak içecek ve yiyeceklerden uzak durmalısınız. Bununla beraber alkol, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan da mutlaka uzak durun. Ne çok soğuk ne de çok sıcak besinler tüketmemeye özen gösterin.
Temiz su tüketin: Her kaynakta arıtma işlemi yapılmaz. Bu da zamanla artık suda bulunan maddelerin midede çökmesine ve zarar vermesine neden olur. Arıtılmamış sudaki çinko ve kurşun gibi ağır elementler bir süre sonra midenin salgısını bozarak mide kanserine sebebiyet verir. Bu yüzden olabildiğince temiz ve arıtılmış su tüketmeye özen göstermelisiniz.
Vitamin takviyesi: Midenin dışarıdan gelen herhangi bir zararlı maddeye karşı kendini koruması için mide sağlığını koruyan vitaminleri almaya özen gösterin. Özellikle midenin dokusunu koruyan önemli vitaminlerden biri de C vitaminidir. C vitamini sayesinde midenin hücre yapısını koruyabilmesini ve doğal bir dirence sahip olmasını sağlayabilirsiniz. Ancak bunun için mutlaka uzman bir doktor eşliğinde tetkikler yaptırmalısınız. Aksi halde fazla C vitamini alımı başka rahatsızlıklara yol açabilir.
Mide kanserinde hastayı korkutan en önemli konulardan biri de tedavilerin riskleridir. Genelde tedaviler ağır sonuç veren tedavilerdir. Mutlaka bedene ve hastalığın evresine göre bir tedavi seçilmelidir. Tedavi öncesinde birkaç tetkikten geçilir. Bunlar hastalığın evre teşhisi ve hastanın direncini ölçmeye yönelik testlerdir. Bu testler sonucu doktor en uygun tedavi seçeneğini sunarak daha uzun ve sağlıklı bir hayat geçirmeye yardımcı olur. Mide kanseri yaşam süresi genelde hastanın yapısına göre karar verilebilecek bir süredir. Bu yüzden evreler oldukça önem taşır ve hastanın genetik yatkınlığı da bu durumda göz önünde bulundurulur. Aynı zamanda mide kanserine yakalanma sebebi de önemlidir. Alkol ve zararlı tuzlar genelde en riskli nedenler arasında yer alır. Eğer bu sebepten dolayı mide kanseri yaşanıyorsa yaşam mücadelesi de artar. Genelde bu vakalarda ölüm riski %75 civarındadır. Ancak bu olasılık bile hastanın hayata bağlanmasına yeterlidir.
