BİZE ULAŞIN
Yapısı üç tepeli, mor çiçekleri olan yaprakları şeritli, uzun ve yeşil bir bitki türüdür. Yaklaşık 4 cm çapında etli ve yumuşak, üzerinde bronz renk pullar bulunan, köklü, soğanlı bir yapıya sahip. Meyvesi kapsül şeklinde ve geçmişi uzun yıllara dayanan bir bitkidir. Bitkinin tepeleriyle çiçeklerini birbirine bağlayan kısımlarının kurutulmasından elde edilir.
Safran nerede yetişir; Çayırlarda ve bahçelerde yetiştirilir. Latince adı ''crocus sativus'' olarak bilinir. Gıda boyası yapımında kullanılır ve tat verici özelliğinden dolayı baharat olarak kurutularak kullanılır. Renklendirici ve tat verici bu bitkinin elde edilmesi çok zahmetli bir iştir. Her bir çiçeğin üzerindeki 3 tepecikler daha sabah güneş doğmadan toplanır. Ana vatanı Güneybatı Asya olan safran, dünya genelinde bazı ülkelerde de yetiştirilir. Bu ülkeler; İtalya, İspanya, İran, Hindistan, Yunanistan ve Fransa'dır. Ülkemizde ise Hititler zamanından beri yetiştirilen safran, Safranbolu ve köyleri ile Urfa dolaylarında yetiştiriliyor.
Miktar: 100 gr
Kalori (kcal): 300
Yağ (g): 5.85
Karbonhidrat (mg): 65.37
Protein (g): 11.43
Safran baharat olarak kullanıldığı zaman keskin bir lezzete ve samanın kokusunu andıran bir kokuya sahip bir baharat. Yemeklere verdiği altın sarı rengi içeriğindeki krosin denilen karotenoit maddesinden alır. Baharat olarak oldukça rağbet görmesinin yani sıra tıpta da oldukça faydalı ve sıkça kullanılır. Özellikle günümüzde modern tıpta ilaçların içerisinde kullanılan bir bitki türü.
Safran güçlü bir balgam söktürücüdür. Özellikle kış aylarında rahatsızlıkları çabuk atlatabilmek adına ve sigara kullanan kişilerde oluşan balgamı atmakta çok etkili olduğu biliniyor. Ancak kullanılan doz oldukça önemli. Kullanırken dozunu abartmamakta fayda var.
Safran acımsı bir lezzete sahip bir baharat. Yemeklerinize ekleyeceğiniz bir tutam safran, yediklerinizin hem lezzetini arttıracak hem de iştahsızlığı önlemede büyük katkı sağlayacak. Eğer baharat olarak tüketmekten hoşlanmıyorsanız çay yapıp demleme usulü ile de tüketilebilir.
Safranın cinsellikteki önemi de büyüktür. Safran tüketen kişilerin cinsel arzuları daha fazladır. İçeriğindeki uyarıcı maddeler sayesinde cinsel gücü arttırdığı, bilinen en etkin özelliklerinden biridir. Ayrıca bal ile karıştırılarak kuvvet macunu elde edilip cinsel güç arttırıcı olarak kullanılabilir.
Uyku problemi olan kişiler düzenli olarak safran tükettiklerinde uykuları düzene girecek ve uyku kaliteleri artacaktır.
Safranın bronşit, astım ve boğmaca gibi rahatsızlıklara iyi geldiği biliniyor. Az miktarda kullanıldığında uyarıcı, biraz daha fazla kullanıldığı zaman ise vücut sıcaklığını arttırıcı etkiye sahiptir. Aynı zamanda yatıştırıcıdır, öksürük krizlerini önler.
Safranın hazımsızlığa iyi geldiği biliniyor. Hazımsızlık problemi yaşayan kişiler bu baharatı düzenli kullandıkları zaman bu problemleri ortadan kalkacaktır. Güçlü antioksidan etkisi bağırsakların düzenli çalışmasını ve toksin maddelerin atılmasını kolaylaştırır. Diş etlerini güçlendirerek yiyecekleri daha kolay çiğnemeyi sağlar ve sindirimi kolaylaştırır. Gaz giderici özelliğe de sahiptir.
Vücutta seratonin seviyesini dengeleyerek anksiyeteden depresyona kadar pek çok çeşitli psikolojik rahatsızlığa iyi gelir. Kişiye rahatlama ve sinirlerini yatıştırma etkisi yapar. Sinir tahribatını ve sinir zayıflığını önler. Hafızayı güçlendirdiği de bilinen faydalarından biridir. Safran düzenli kullanılırsa psikoloji üzerinde önemli faydalar sağlayacaktır.
Kadınlar özel günlerini çoğu zaman ağrılı ve sancılı geçirdikleri için bu süreç kadınlara fazlasıyla zorluk çıkararak, hayatı çekilmez kılabiliyor. Safran kadınların adet sancılarını gidermede kullanılabilen en doğal yöntemlerden biridir.
Safranın cilde faydası oldukça büyüktür. Safran ergenlikte veya yetişkinlikte çıkan sivilceleri gidermede etkilidir. Cildi genç tutma özelliğine de sahip. Cilt bakımı için maske olarak cilde uygulanabilir. Pürüzsüz bir cilde sahip olabilmek için safran maskesini 2 haftada bir uygulamak ve tarihi atlamamak önemli. Bunların dışında sedef hastalığı üzerinde olumlu etkilere sahip olan safran; saf ve doğal yapısıyla iltihap önleyici ve ağrı dindirici olarak etki eder.
Safran çay olarak tüketildiği takdirde kalp ve damar hastalıklarında geleneksel tedavi yöntemleri arasına girmiştir. Antioksidan etkiye sahip bir bitki olduğundan, kan basıncının düşürülmesinde oldukça etkilidir. Ayrıca hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda kolesterolü düşürdüğü tespit edilmiştir.
Kanser tedavilerinde sağlıklı hücre gelişimini etkileyerek iyileşme sürecini hızlandırır. Yapılan araştırmalar devam etmekle birlikte, kesin bir sonuç henüz mevcut değil. Ancak göz ardı edilmemelidir ki, safranın kanseri önlemede sağlıklı hücre üretiminde etkisi büyük ve umut vericidir.
Safran retinaya olan kan akışını arttırmasıyla da biliniyor. Retina hasarını onarıyor ve yaşın ilerlemesiyle meydana gelen makula dejenerasyonunun tedavisinde kullanımı uygun görülür.
Safranın günlük olarak kullanımı 10-12 gram arasındadır. Ilık suda bekletilen 3 4 tel safran yemek ya da tatlılara karıştırılarak tüketilir.
Peki safran hangi yemeklere konur? Mutfaklarımızda çorba, aşure, zerde yapımında, lokum yapımında, çayı demlenerek, balla karıştırılarak, safranlı pilav yapılırken kullanılır. Bir bardak ılık suya 3 4 tel safran konularak yumuşatılır. Elde edilen su pilavın pişme suyuna eklenerek kullanılır.
