Tırnak Mantarı Tedavisi İçin En Etkili İlaçlar Neler?

Tırnak mantarı:

• Yaşam kalitesini bir hayli düşüren, ortaya çıkardığı çirkin görüntü sebebiyle kişisel hijyene önem verilmediği imajını yaratan enfeksiyonel bir sağlık problemidir.
• Özellikle iklim değişiklikleri söz konusu olduğunda artış gösteren tırnak mantarı problemi, müdahale edilmediği takdirde sebep olduğu semptomların yanı sıra sosyal ve psikolojik açıdan da çeşitli sorunların ortaya çıkmasına yol açabilir.
• Dikkatli bir süreç gerektiren tırnak mantarı tedavisi aslında son derece basittir.

Tırnak Mantarı Nedir?

Tırnak mantarı oldukça sık karşımıza çıkan bulaşıcı bir enfeksiyondur. Tıp dilinde onikomikoz olarak adlandırılan tırnak mantarı çoğunlukla ayak, bazen de el tırnaklarında görülür.

Tırnak mantarı:

• Tırnak ucunda ya da altında beyaz veya sarı bir nokta görünmesiyle başlar.
• Enfeksiyon ilerledikçe tırnak kalınlaşır, rengi değişir, kötü bir koku oluşur ve ilerleyen süreçte ufalanıp dökülebilir.
• Etkilediği tırnak sayısı değişkendir; tırnakların tamamında görünebileceği gibi sadece birkaç tırnakta da ortaya çıkabilir.
• Tedavi edilmesi geciktiğinde enfeksiyon giderek yayılır ve vücudun değişik bölgelerine bulaşabilir.
• Tırnak yaşlandıkça kırılgan ve kuru olduğu için 60 yaş üzeri kişilerde daha çok görülmekle birlikte, her yaş grubunda rastlanabilir.
• Hastalığın yaygınlığı %10 civarında olup, yaşam kalitesini düşerek psikolojik sorunlara yol açması olasıdır.

Tırnak Mantarı Neden Olur?

Tırnak mantarı enfeksiyonuna çeşitli mantar organizmaları neden olabilir. En yaygını, dermatofit olarak adlandırılan bir mantar çeşididir. Bu mantar çeşidi genellikle zararsız bir şekilde cildin içerisindeki dokularda barınır. Çoğaldığı durumda enfeksiyonlara neden olur.

• Tırnak mantarları ılık, nemli ortamlarda yaşarlar. Tırnakların sık sık ılık ve nemli koşullara maruz kalması, tırnak mantarı problemiyle karşılaşma olasılığını artırır. Bunun yanı sıra maya ve küfler de tırnak enfeksiyonlarına neden olabilir.
• Tırnaklarda ortaya çıkan çatlaklar mantarların vücuda nüfuz etmesine izin verir. Bu da tırnak mantarı riskini doğurur.
• Ayaklardaki kan dolaşımının azalması ve bağışıklık sisteminin zayıflaması mantarların üreyip gelişmesi için uygun zemini hazırlar.

Öte yandan:

• Daha önce hasar almış bir tırnağa mantar bulaşma ihtimali daha yüksektir.
• Mantar için olası bir neden ararken, hasar görmüş ya da zayıflamış olan tırnak mutlaka kontrol edilmelidir.
• Toplu kullanım alanlarında bulaşma riski olan bakterilerin, zayıflamış tırnak yapısına nüfuz etmesi başlangıç nedeni olabilir.

Bunun dışında:

• Ayakların nefes almasına engel olan ayakkabılar giymek,
• Hamam, sauna, havuz gibi pek çok kişinin kullandığı ıslak ortamlarda bulunmak,
• Terlik veya havlu gibi kişisel eşyaların ortak kullanımı da nedenler arasında sayılabilir.

Kimlerde Tırnak Mantarı Riski Yüksektir?

Tırnak mantarı riski aşağıdaki sorunları olan bireylerde daha yüksektir:

• Ayakların uzun süre ayakkabı içinde kaldığı meslek sahipleri
• Dolaşım bozukluğu, diyabet ya da HIV gibi kan akışını engelleyebilecek ya da enfeksiyon direncini azaltabilecek hastalığı olanlar
• Tırnak bölgesinde zedelenme ve travma yaşayanlar
• Parmakları sıkıştıran dar ve ucu sivri ayakkabı giyenler
• Soyunma odaları, yüzme havuzu ve duş gibi ortak kullanım alanlarını kullananlar
• Sürekli aynı ayakkabıyı giyenler
• Hijyenik olmayan ortamda, steril edilmemiş aletlerle manikür veya pedikür yaptıranlar
• Çıplak ayakla toprağa basanlar

Tırnak Mantarı Belirtileri Nelerdir?

Belirtileri:

• Şekil bozulmuş kalınlaşmış, kurumuş tırnak
• Tırnak yüzeyinde beyaz veya sarı çizgiler
• Tırnakta matlaşma ve kolay kırılma
• Tırnak renginin koyulaşması
• Tırnaktan koku gelmesi

Tırnak Mantarını Önlemenin Yolları Nelerdir?

Tırnak mantarını önlemenin yolları:

• Ellerinizi ve ayaklarınızı düzenli olarak yıkayın. Yıkamadan sonra tırnaklarınızı nemlendirin.
• Enfekte bir tırnağa dokunduktan sonra ellerinizi yıkayın.
• Tırnaklarınızı eşit uzunlukta kesin. Her kullanımdan sonra tırnak makasını dezenfekte edin.
• Ter emici çoraplar giyin ve gün içinde çoraplarınızı değiştirin.
• Nefes alan malzemelerden üretilmiş ayakkabılar seçin.
• Eski ayakkabıları atın veya bunları dezenfektan veya antifungal tozlarla tedavi edin.
• Havuz alanlarında ve soyunma odalarında çıplak ayakla dolaşmayın.
• Sterilize manikür araçları kullanan bir manikür salonu seçin.

Tırnak Mantarı Hastalığının Tanısı Nasıl Konur?

Dermatolog tarafından el ve ayak tırnaklarının görünümüne bakılarak tanı konulabilir. Gerekli görüldüğü durumlarda tırnaklardan örnek alınır ve test edilmesi için laboratuvara gönderilir ve kesin tanı bu şekilde konur.

Tırnak Mantarı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Öncelikle belirtmeliyiz ki, tırnak mantarına maruz kalmanız durumunda herhangi bir ilacı kendi kendinize belirleyerek kullanmaya başlamamalısınız. Öncelikle yapılması gereken bir cildiye uzmanı yani dermatoloğa görünmektir. Çünkü bazı ilaçların kullanılmasının ciddi yan etkileri vardır ve bu nedenle doktor kontrolünde doğru hastada, doğru şekilde kullanılması gerekmektedir.

Doktorunuzun vereceği ilaçlar doğrultusunda, kimi zaman krem ve losyonlar, kimi zaman da haplar kullanmanız gerekebilir. Tedavinin ilk basamağı tırnak cilası şeklindeki ilaçlardır.

Tırnak üzerine oje gibi sürülen bu ilaçlar:

• Mantarı yok etmeyi hedefler. Bununla birlikte kullanılacak oral ilaçlar tedavinin tamamlayıcı etkenleridir.
• Ayak ve el tırnaklarında oluşan bir mantar enfeksiyonunun tedavisi uzun sürebilir.

 Ağızdan alınan ilaçlar ile tedavi yöntemi:

• El tırnaklarında 6-7 hafta, ayak tırnaklarında 12-13 haftanın sonunda %80 oranında başarıyı ulaşmayı vadeder.
• Bu şekilde bir tedavi ile yaklaşık 6 ay içinde el veya ayaklarınız mantardan kurtulabilir.
• Ancak olumlu sonuç alınabilmesi için kişisel bakıma dikkat edilmesi ve ilaçların düzenli bir şekilde kullanılması gerekir.

Tırnak Mantarı İlacı İsimleri

Tedavinin başlangıcında:

• Enfekte olmuş tırnak hekim tarafından tırnak makas yardımı ile kesilir, törpülenir ve üre içerikli bir krem ile eritilir.
• Enfeksiyon küçük bir bölge ile sınırlı ve hafif ise, doktor antifungal bir krem veya bir tırnak cilası önerebilir.
• Eğer enfeksiyon daha geniş bir alanda veya birkaç tırnakta ise oral yolla alınan bir antifungal ilaç reçete edilebilir.

Bazen zorlayıcı yan etkilere ve ciddi ilaç etkileşimlerine sebep olabilen bu ilaçlar yeni bir tırnağın enfekte olmamasını sağlar ve hastalıklı bölgeleri yavaş yavaş yeniler. Normal süreçte 6 -12 hafta boyunca bu tür ilaçların kullanılması tedaviden olumlu sonuçlar alınmasını mümkün kılar. Ancak tırnak tamamen iyileşene kadar tedaviye son verilmemelidir. Bir enfeksiyonun ortadan kaldırılması dört aydan daha uzun sürebilir.

1. Terbinafin (Lamisil)

Terbinafin:

• Mantar hastalıklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar grubuna yani antifungal ilaçlara dahil olup, deri, saç ve tırnaklarda meydana gelen mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılır.
• Ağızdan alındığında, enfeksiyon bölgesinde mantarları öldürecek ya da üremelerini durduracak yüksek düzeyde etkiye sahiptir.

2. Itrakonazol (Sporanox)

İlacın etken maddesi İtrakonazol‘dur.

Sporanox:

• Mantar  hastalıklarının tedavisinde veya riskli hastalarda mantar hastalıklarından korunmak amacıyla kullanılır.

3. Ciclopirox (Penlac)

Bu antifungal tırnak cilası:

• Reçete edildiyse, enfekte olmuş tırnak ve çevreleyen cilt yedi gün boyunca günde bir defa boyanır.
• Sürenin sonunda, yığılmış katmanlar alkolle temizlenip yeni uygulamalara geçilir.
• Bu tip bir tırnak cilasının bir yıl boyunca kullanılması gerekebilir.

4. Excilor

Kalem şeklindeki bir aplikatör yardımı ile:

• İlacı tüm tırnak yüzeyini kaplayacak şekilde günde iki kez uygulayın.
• En iyi sonuca ulaşmak için en az üç ay düzenli olarak kullanmanız gerekir.
•  1-2 dakika kurumasını bekleyerek çorap ve ayakkabınızı öyle giyin.
• Düzenli kullanımda iyileşme sağlayan bir ilaçtır.

5. Nibulen

Siklopiroks içeren bu tırnak cilası:

• Mantarın ciltte büyümesini ve çoğalmasını engeller.
• El ve ayak tırnaklarında kullanılabilir.
• İlk ay her iki günde bir ince bir tabaka halinde tırnağa sürülmelidir. İkinci ay haftada iki defa, üçüncü ay ise haftada bir kez kullanmak yeterlidir.

Bu cilayı kullanmadan önce:

• Yine tırnağı iyice kesip törpülemek gerekir.
• Haftada bir kez tırnakları alkollü mendil ile temizlemek ve kalıntılardan kurtulmak da ayrı bir aşamadır.
• Uygulama süresini doktorunuza danışmanız en uygun davranış olacaktır.

Bu ilaçların tedavi başarı oranları, 65 yaş üstündeki kişilerde düşüktür. Oral ve topikal antifungal tedavileri birlikte uygulandığında tedavi başarısı artar.

Söz konusu oral antifungal ilaçların yan etkileri:

• Deri döküntülerinden karaciğer hasarına kadar değişik düzeylerde olabilmektedir. Bu nedenle tedavi süreciniz boyunca ara sıra kan testleri yaptırmanızda yarar olabilir.
• Doktorunuz karaciğer hastalığınız veya konjestif kalp yetmezliğiniz varsa veya bazı ilaç etkileşimleri söz konusu ise bu tedavileri size tavsiye etmeyebilir.

Çok şiddetli durumlarda, mantar tedaviye çok dirençli ise, tırnağın tümünün cerrahi yöntemle alınması gerekebilir.

Evde Hazırlayabileceğiniz En İyi Tırnak Mantarı İlaçları

Tırnak mantarı tedavisi için evde kendiniz hazırlayabileceğiniz bazı yararlı tarifler de var. Örneğin ılık suya bir miktar elma sirkesi ekleyerek 20 dakika boyunca ayaklarınızı içinde bekletmeniz çok faydalı sonuçlar verebilir. Veya bir parça pamuğa damlatacağınız zeytinyağı ile tırnaklarınıza masaj yapmanız zamanla mantarın azalmasını sağlayabilir. Ayrıca sarımsak suyu, kekik yağı ve karbonatın tırnak mantarına iyi geldiği de biliniyor.

1. Tırnak mantarı kremi

Bunun için:

• 2 kutu Vicks krem ile 100 gr. vazelini benmari usulü eritin; eridiğinde hemen alın ve temiz bir saklama kabına dökün.
• İçine 10 ml lavanta yağı ile 10 ml çay ağacı yağı döküp karıştırın.
• En son 30 gr çinko oksit ve 20 gr salisilik asit ekleyerek iyice karıştırın.
• Karışım koyu bir kıvam alınca buzluğa koyun.
• Kullanacağınız zaman mantarlı tırnaklarınızı törpüleyin ve mantarlı bölgeye kulak çubuğu yardımıyla %40 TCA peeling asidi teninize dokundurmadan sürün.
• Ardından hazırladığınız kremi tırnaklarınıza uygulayın.
• Bu işlemi haftada bir defa tekrarlamalısınız.

2. Mısır unu yöntemi

Bunun için:

• 1 kase mısır ununu 1 litre su ile karıştırıp ayaklarınızı 30 dakika boyunca bu karışımın içerisinde bekletin.
• Durulayıp temiz bir havlu ile kurulayın.
• 1 ay boyunca her gece yatmadan önce uygulayın.

3. Sirke ve ağız bakım suyu

Bunun için:

• Bir kap içinde bir miktar beyaz sirke ile eşit miktarda ağız bakım suyunu karıştırın.
• Karışımın tırnaklarınızı ıslatmaya yeterli olmasına dikkat edin.
• Mantardan etkilenen tırnaklarınızı yaklaşık 30 dakika boyunca karışımda tutun.
• Durulayıp temiz bir havlu ile kurulayın.
• En az iki ay boyunca, günde iki kez tekrarlayın.

Faydalandığımız Kaynaklar:

Kaynak1

Kaynak2